Tzw. prawo do naprawy, które przeforsowała Unia Europejska (a dokładniej Komisja Europejska), to część znienawidzonego przez część Europejczyków, w tym Polaków, Europejskiego Zielonego Ładu. Nowa unijna dyrektywa ma zachęcać Was do naprawiania sprzętu, aby zmniejszyć ilość elektrośmieci.
Prawo do naprawy wchodzi w życie
Prawo do naprawy to inicjatywa, która ma na celu wydłużyć cykl życia urządzeń elektronicznych. Walczy o to nie tylko Unia Europejska, ale też Stany Zjednoczone czy Indie. Parlament Unii Europejskiej przegłosował prawo do naprawy w kwietniu 2024 roku, a dziś – 30 lipca 2024 roku – Komisja Europejska ogłosiła, że nowa dyrektywa weszła w życie.
To jednak nie koniec, ponieważ musi ona jeszcze zostać wdrożona do krajowego prawa wszystkich państw członkowskich. Mają na to czas do 31 lipca 2026 roku, a zatem aż dwa lata. Podobnie było w przypadku wspólnego złącza ładowania. Europejskie przepisy zaczną obowiązywać w Polsce od 28 grudnia 2024 roku lub 28 kwietnia 2026 roku (druga data dotyczy laptopów).
Prawo do naprawy sprawi, że Unia Europejska będzie mniej zaśmiecona
Dziś bardzo często jest tak, że urządzenia elektroniczne nie są naprawiane, gdy się zepsują po upływie okresu ochrony gwarancyjnej, ponieważ naprawa jest zbyt droga. Najczęściej powodem jest konstrukcja sprzętów oraz koszty części zamiennych. W wielu przypadkach ludzie decydują się trochę dołożyć i kupić nowe urządzenie.
Z punktu widzenia ekologii nie jest to pożądane postępowanie, ponieważ zepsuty sprzęt nie zawsze jest poddawany recyklingowi, tylko zalega w szufladzie bądź piwnicy albo – co jest najgorszym możliwym scenariuszem – ląduje na wysypisku śmieci. Nowa dyrektywa ma sprawić, że mieszkańcy Europy częściej będą decydować się na naprawę niesprawnego urządzenia.
Co ich do tego zachęci? Nowe przepisy nakładają na producentów obowiązek oferowania usługi naprawy i części zamiennych w „rozsądnej cenie” oraz jednocześnie zabraniają im odmowy naprawy lub stosowania praktyk uniemożliwiających naprawę. Ponadto właściciel urządzenia otrzyma dodatkowy rok gwarancji po przeprowadzeniu naprawy.
Wszystko powyższe zdecydowanie może skutecznie zachęcić mieszkańców Europy do naprawiania zepsutych sprzętów. Szczególnie że powstanie platforma internetowa, która ułatwi znalezienie serwisów zajmujących się naprawami. Będzie ona dostępna jako rozszerzenie portalu Your Europe (dopiero jednak w 2027 roku).
Nowe przepisy sprawią, że naprawy staną się rzeczywistością, i to już nie tylko w okresie obowiązywania gwarancji prawnej. Przyczyni się to również do rozwoju całego ekosystemu napraw, ponownego użycia i regeneracji. Didier Reynders, komisarz ds. sprawiedliwości
Treść dyrektywy w języku polskim (w formacie PDF)