Żarty się skończyły – Unia Europejska chce złagodzić skutki globalnego problemu z dostępem do półprzewodników. Jakie kroki podejmą państwa członkowskie w ramach ratowania gospodarki?
Kryzys pod lupą Komisji Europejskiej
8 lutego Komisja przedstawiła europejski akt dotyczący chipów, który mógłby zapewnić bezpieczeństwo dostaw oraz zwiększyć odporność Unii na kryzysy w przyszłości. Działania zawarte we wspomnianym akcie zwiększyłyby również konkurencyjność państw członkowskich na rynku technologicznym oraz pomogłyby osiągnąć transformację cyfrową oraz ekologiczną.
Europejski akt w sprawie chipów zapewniłby odpowiednie narzędzia, umiejętności i możliwości technologiczne, aby Unia Europejska stała się liderem w dziedzinie projektowania, produkcji i dystrybucji układów scalonych. Przewodnictwo w tych kategoriach zabezpieczyłoby dostawy półprzewodników na terenie Unii i zmniejszyło zależność od innych sojuszów lub krajów.
Na akt składają się 3 główne elementy:
- Inicjatywa „Chipy dla Europy” – jej celem byłoby połączenie zasobów Unii, państw członkowskich, państw stowarzyszonych z istniejącymi programami unijnymi oraz sektora prywatnego. Przeznaczono by 11 mld euro na udostępnienie i dofinansowanie obecnych badań, wdrożenie zaawansowanych narzędzi półprzewodnikowych, linie pilotażowe do tworzenia prototypów, szkolenie personelu itp.
- Nowe ramy bezpieczeństwa dostaw – głównym zadaniem tego elementu byłoby zwiększenie zdolności produkcyjnych i przyciągnięcie inwestorów. Fundusz ułatwiłby również początkującym projektom dostęp do finansowania. Przedsiębiorstwa scale-up, sektor małych i średnich przedsiębiorstw w ramach InvestEU otrzymałyby wsparcie ułatwiające ekspansję rynkową.
- Mechanizm koordynacji między państwami członkowskimi a Komisją – odpowiada za monitorowanie podaży półprzewodników, szacowanie popytu i przewidywanie niedoborów. Poprzez gromadzenie kluczowych informacji od przedsiębiorstw, Unia mogłaby mapować słabości i wąskie gardła w łańcuchu wartości półprzewodników. Mechanizm pozwoliłby formułować wspólną ocenę sytuacji kryzysowych i koordynować działania, które należy podjąć, a dzięki wykorzystaniu w pełni instrumentów krajowych i unijnych, zapewniłby on szybką i zdecydowaną reakcję we Wspólnocie.
Europejski akt w sprawie chipów będzie przełomowym czynnikiem wpływającym na globalną konkurencyjność jednolitego rynku europejskiego. W perspektywie krótkoterminowej zwiększymy naszą odporność na przyszłe kryzysy, umożliwiając przewidywanie zakłóceń w łańcuchu dostaw i ich unikanie. W perspektywie średnioterminowej pomoże to uczynić z Europy lidera przemysłowego w tej strategicznej branży. Europejski akt w sprawie chipów to wizja strategiczna i inwestycyjna. Kluczem do sukcesu są jednak europejscy innowatorzy, nasi światowej klasy badacze, ludzie, którzy przez dziesięciolecia zapewniali rozwój naszego kontynentu.Ursula von der Leyen, przewodnicząca Komisji Europejskiej
Komisja przewiduje w ramach aktu przekazanie ponad 43 miliardów euro na inwestycje publiczne i prywatne, oraz określenie środków, których celem byłoby przewidywanie, szybka reakcja oraz zapobieganie przyszłym zakłóceniom w łańcuchach dostaw. Ponadto dokument otworzyłby drogę Unii do zwiększenia udziału w rynku półprzewodników z 9 do 20%. Czas pokaże, czy akt pomoże UE osiągnąć zamierzone cele do 2030 r. i zabezpieczy państwa członkowskie przed kolejnym kryzysami.