Dyski SSD GoodRam Iridium Pro były pierwszymi polskimi nośnikami półprzewodnikowymi, które zyskały sobie uznanie i swego rodzaju sławę, dzięki dobrym parametrom i wysokiej niezawodności. Druga generacja tych nośników doczekała się nieco zmienionej nazwy (IRDM Pro) oraz pamięci 3D TLC. Do testów otrzymałem model 1 TB. Czy w dobie coraz szybszych nośników NVMe dysk SATA ma wciąż sens?
Klasyczny do bólu
Jak przystało na nośnik pracujący na złączu SATA, forma zewnętrzna dysku jest niezwykle tradycyjna – ot, plastikowe pudełko z ciemnego plastiku z naklejką z nazwą modelu, otworami montażowymi pasującymi do zatok 2,5″ i złączem SATA.
W tekturowym pudełku poza dyskiem znajdziemy jeszcze ramkę – dystans 2,5 mm, który w pewnych sytuacjach ułatwia montaż.
Parametry
| Interfejs | SATA III |
| Pojemności | 256 GB, 512 GB, 1 TB, 2 TB |
| Kontroler | Phison PS3112-S12 |
| Pamięć NAND | 3D TLC |
| Szyfrowanie | XTS-AES z 256-bitowym kluczem, TCG Opal 2.0 |
| Szybkość odczytu/zapisu sekwencyjnego | 555 / 535 MB/s |
| Losowy odczyt/zapis segmentów 4 KB | 100000 / 90000 IOPS |
| Całkowita liczba zapisanych bajtów (TBW) | 250 GB – 220 TBW 500 GB – 438 TBW 1 TB – 870 TBW 2 TB – 1,7 PBW |
| Temperatura przechowywania | -45° C ~ 85° C |
| Temperatura podczas eksploatacji | 0° C do 70° C |
| Wymiary | 100,1 x 69,9 x 6,85 mm |
Ośmiokanałowy kontroler współpracuje z buforem DRAM podczas zapisu. MTBF został ustalony przez producenta na 1500000 godzin, czyli ~171 lat – co oznacza, że przeciętnie jeden za 171 wyprodukowanych dysków zawiedzie w ciągu pierwszego roku eksploatacji, przy założeniu, że pracować będzie 24h / na dobę.
Wartość TBW dla testowanego dysku 1 TB określona została na 870 TB, co jest wynikiem więcej niż wystarczającym. Dysk ma także 5 lat gwarancji. A cena?
W momencie pisania recenzji GoodRam IRDM Pro 1 TB nabyć można za kwotę około 580 złotych. To nie tak mało, jak na dysk SATA.
Goodram IRDM Pro 1 TB w Media Expert
Procedura testowa
Jako platforma testowa posłużył komputer zbudowany w oparciu o procesor Intel i5-6600K, pracujący z zegarami nominalnymi, płytę główną MSI Z170A Gaming M5, 16 GB pamięci HyperX 2400 MHz i kartę graficzną Radeon RX480. Całość pracuje pod kontrolą systemu Windows 10 Pro 2004.
Do badań syntetycznych wykorzystałem programy CrystalDiskMark 7.0.0, ATTO Disk Benchmark 4.0.1.0f1 oraz AS SSD Benchmark 2.0.7316. Testy kopiowania były przeprowadzane między dyskami: za napęd źródłowy w przypadku pliku ISO posłużył posiadany przeze mnie Samsung 960 EVO o pojemności 256 GB, a w przypadku gry Crucial MX500 o pojemności 512 GB.
Katalog z grą Wiedźmin 3 GOTY składał się z mieszanki 2384 plików o łącznym rozmiarze 47 GB, a plik ISO zajmował 75,7 GB.
Wydajność – dysk pusty
Wyniki uzyskane przez IRDM Pro w teście CrystalDiskMark można uznać za bardzo dobre. Dysk radzi sobie należycie nie tylko przy transferze sekwencyjnym, ale i losowym.
Wyniki ATTO Disk Benchmark także należy uznać za zachęcające. Dysk pracuje bardzo stabilnie, odchylenia dla różnych wielkości bloków są w granicach błędu pomiarowego, a wydajność maksymalną IRDM Pro osiąga już dla wielkości bloku 32 KB.
Test AS SSD potwierdza, że deklaracje producenta nie zostały wyssane z palca – choć akurat ten benchmark daje zwykle dość duży rozrzut podczas badań, to uzyskiwane wyniki są bardzo zbliżone do teoretycznych.
Bez większego zdziwienia zatem mogę dodać, że testy kopiowania i kompresji nie przyniosły żadnych niezwykłości.
I na zakończenie testów „na pusto” kopiowanie plików.
Wiedźmin: 122 sekundy, ~395 MB/s
Plik ISO: 159 sekund, ~488 MB/s
Wyniki są bardzo dobre, dysk w miarę nagrywania nie wykazuje objawów wysycenia bufora oraz cache SLC. Na komentarz zasługuje jedynie transfer początkowy przy kopiowaniu pliku ISO, wielokrotnie większy niż fizyczna przepustowość SATA III – jest to oczywiście efekt buforowania nagrywania w pamięci RAM komputera. Po jego wypełnieniu prędkość rzeczywista zbliżona jest do maksymalnej deklarowanej dla urządzenia przez producenta i nie zmienia się w czasie.
Wydajność – dysk zapełniony
Druga część testów odbyła się po zapełnieniu dysku do poziomu około 90%. W tych warunkach dyski tworzące dynamiczny bufor SLC zaczynają mieć problemy z utrzymaniem wydajności. A jak jest w przypadku IRDM Pro?
Wyniki testu CrystalDiskMark są niemal identyczne, jak w przypadku dysku pustego…
…i to samo mogę powiedzieć w przypadku dokładniejszego ATTO Disk Benchmark, w którym różnice w pomiarach są chyba najniższe spośród wszystkich dysków SSD, jakie miałem okazję testować dla Tabletowo.
GoodRam IRDM Pro okazuje się być nudny do bólu, gdyż także i AS SSD dał wyniki tak podobne, że niemal nierozróżnialne.
Pozostało zatem sprawdzić, jak będą wyglądać testy kopiowania. A zatem:
Wiedźmin: 186 sekund, ~259 MB/s
Plik ISO: 172 sekund, ~452 MB/s
Wiedźmin był kopiowany w momencie, gdy plik ISO już był na dysku, a zatem dostępna przestrzeń była jedynie nieznacznie większa niż objętość katalogu z grą. Nie ma więc mowy o porządnym buforowaniu zapisów i istotnie, po przegraniu mniej więcej 1/3 objętości prędkość już do końca ustabilizowała się na poziomie ~230 MB/s.
Podczas kopiowania pliku ISO miejsca na dysku, jako się rzekło, było więcej – i widać to w wynikach. Na początku widać wysoką prędkość podczas buforowania w RAM, następnie transfer się stabilizuje na poziomie ~450 MB/s, by dopiero na ostatniej prostej spaść do ~250 MB/s, gdy wyczerpią się możliwości buforowania.
Chociaż z testów tych wynika, że możliwości kontrolera i układów pamięci to właśnie około 250 MB/s, to jestem pod dużym wrażeniem, jak dobrze rozwiązane jest buforowanie w IRDM Pro. W warunkach roboczych powinno ono zapewnić bardzo dobrą wydajność dysku (jak na model SATA oczywiście) niemal do końca dostępnej przestrzeni.
Po teście
Do dysku GoodRam IRDM Pro producent oferuje także swoje oprogramowanie, które w końcu wygląda jako tako i prezentuje w miarę sensowny poziom funkcjonalności.
Optimum SSD Tool pozwala podejrzeć kondycję dysku, wartości SMART, umożliwia też aktualizację firmware oraz przeniesienie danych z dysku na dysk bez dodatkowych narzędzi.
Podsumowanie
Dyski SATA nie robią dziś większego wrażenia. Ich następcy, pracujący w oparciu o szynę PCIEx i protokół NVMe, prezentują się przecież znacznie bardziej imponująco. Wciąż jednak nie brak zastosowań, w których dysk SATA okaże się w zupełności wystarczający lub jest jedynym możliwym wyborem i w tej sytuacji GoodRam IRDM Pro, którego granica możliwości jest niemal tożsama z granicą wydajności interface’u, jawi się jako dobry, choć nie najtańszy, wybór. W istocie właśnie cena, zbliżona do dysków M.2 NVMe, może być uznana za największy problem.
