Niedawno wyłonieni zostali laureaci tytułów Młodzieżowego Słowa Roku 2022 oraz Boomerskiego Słowa Roku 2022. Teraz przyszła pora na Słowo Roku 2022, bez żadnego podziału na kategorie. Wybrane zostało ono przez językoznawców oraz internautów.
Jaki rok, takie słowo
Nie da się ukryć, że tematem numer jeden w minionym roku była wojna w Ukrainie. Nic więc dziwnego, że kapituła językoznawców z dziewięciu polskich uniwersytetów wybrała słowo „wojna” jako zwycięzcę plebiscytu Słowo Roku 2022.
Na drugim miejscu podium znalazł się wyraz „inflacja”, natomiast na trzecim – „uchodźca/uchodźczyni”. Jak więc widać, wszystkie z wybranych przez językoznawców słów są w dużej mierze powiązane z wydarzeniami za naszą wschodnią granicą, a także kryzysem gospodarczym.
Przy okazji wyłonienia zwycięzców 12. edycji konkursu, prof. Marek Łaziński z UW, będący sekretarzem kapituły plebiscytu, zwrócił uwagę na powrót w minionym roku trendu używania „w Ukrainie” zamiast „na Ukrainie”. Dodał on też, że jednym z przypomnianych wyrażeń stał się „kamień milowy”.
Internauci też wybrali swoje Słowo Roku 2022
Poza głosowaniem językoznawców, na stronie Uniwersytetu Warszawskiego głos mogli oddać również internauci. Do wyboru były 23 wyrazy lub wyrażenia, które najczęściej spotkać było można w prasie ubiegłego roku. Oto ich lista:
- agresja/agresor,
- dodatek (węglowy),
- dron,
- granica,
- inflacja,
- kamień milowy,
- mierzeja (Wiślana),
- omikron (szczep wirusa SARS),
- opał,
- paliwo (ceny paliw),
- podręcznik (do HiT),
- podwyżka,
- pomoc/pomagać,
- przekop (mierzei Wiślanej),
- rakieta,
- ryba (śnięta w Odrze),
- rzeka (zatrute rzeki),
- uchodźca/uchodźczyni,
- uciec/uciekać,
- w Ukrainie,
- węgiel,
- wojna,
- zbrodnia (wojenna Rosji w Ukrainie).
Dodatkowo głosujący mogli zgłaszać własne propozycje, aczkolwiek żadna z nich nie otrzymała dużej ilości głosów. Najczęściej zgłaszane były dwa słowa z plebiscytu Młodzieżowego Słowa Roku, w tym tegoroczny zwycięzca – essa.
Spośród 4,5 tysiąca głosów najwięcej, bo 1233, padło na wyraz „inflacja”, a na następnych miejscach uplasowały się słowo „wojna” i wyrażenie „w Ukrainie”. Próg 100 głosów przekroczyły również „pomoc”, „uchodźca” i „podręcznik (do HiT)”.
Wychodzi więc na to, że choć językoznawcy umiejscowili dwóch zwycięzców w trochę innej kolejności niż internauci, to mimo wszystko wszyscy zgodnie uważają słowa „wojna” i „inflacja” za najważniejsze i najlepiej opisujące rok 2022.
Przypomnijmy też, że rok temu polscy językoznawcy i internauci zgodnie wybrali słowo „szczepienie”, przy czym ci pierwsi dodatkowo wyróżnili wyraz „granica”. Rok wcześniej, czyli w 2020, wybór padł z kolei na „koronawirus”.
Słowo Roku w innych krajach Europy
Poza Polską „wojna” została słowem roku również w Czechach oraz w rosyjskim plebiscycie, w którym… głosują głównie osoby spoza Rosji. Austria wybrała „inflację”, Szwajcaria wyrażenie „brak prądu”, a Niemcy – „Zeitenwende”, czyli punkt zwrotny w kontekście zmiany polityki wobec Rosji.
Wyrażenie „Goblin mode” to z kolei zwycięzca plebiscytu słowników oksfordzkich, a oznacza ono postawę wobec świata, w której własne potrzeby są ważniejsze od społecznych oczekiwań.
