Premiera RTX-a 4090 odbyła się już jakiś czas temu, dlatego zastanawiałem się, jak rozwinąć niniejszą recenzję. W końcu w polskim (i nie tylko) internecie pełno już recenzji/testów tej karty – czy to w wydaniu referencyjnym, czy też nie. Dlatego też w tym tekście skupię się na porównaniu gigantów – poprzedniego top modelu KFA2 GeForce RTX 3090 Ti EX Gamer i najnowszego KFA2 GeForce RTX 4090 SG 1-Click OC 24GB GDDR6X. Niech to będzie pojedynek na pełnej… :) Zaczynajmy!
Dane techniczne KFA2 GeForce RTX 4090 SG 1-Click OC 24GB GDDR6X:
- układ graficzny GeForce RTX 4090,
- rodzaj złącza: PCIe 4.0 x16,
- pamięć: 24 GB,
- rodzaj pamięci: GDDR6X,
- szyna pamięci: 384 bit,
- przepustowość pamięci: 1008 GB/s,
- efektywne taktowanie pamięci: 21000 MHz,
- taktowanie rdzenia w trybie boost: 2580 MHz/2595 MHz OC Mode,
- rdzenie CUDA: 16384,
- typ chłodzenia: aktywne,
- liczba wentylatorów: 3,
- rodzaje wyjść:
- HDMI 2.1 – 1 szt.,
- DisplayPort 1.4a – 3 szt.,
- liczba obsługiwanych monitorów: 4,
- obsługiwane biblioteki:
- DirectX 12 Ultimate,
- OpenGL 4.6,
- Vulkan 1.3,
- złącze zasilania: 16 pin,
- rekomendowana moc zasilacza: 850 W,
- pobór mocy: 450 W,
- długość: 352 mm,
- szerokość: 153 mm,
- wysokość: 74 mm,
- format PCB ATX,
- liczba zajmowanych slotów: 3,5,
- dołączone akcesoria
- instrukcja obsługi,
- wspornik,
- adapter PCIe 16pin do 4x 8pin.
Cena: około 10/11 tysięcy złotych
Teraz nadeszła pora na przegląd platformy testowej:
- procesor: Intel Core i9-13900K 3.0 GHz (5.8 GHz w trybie turbo) One Click OC 6 GHz,
- chłodzenie procesora: Be Quiet! Silent Loop 2 360 mm,
- pamięć RAM: Kingston FURY 32GB (2x16GB) 6400 MHz CL32 Renegade RGB,
- płyta główna: Gigabyte Z790 AORUS MASTER DDR5,
- zasilacz: ASUS ROG Thor 1200 W 80 Plus Platinum z wbudowanym watomierzem,
- dyski SSD: Samsung 980 Pro 2 TB PCIe Gen 4.0 x4, NVMe, Kingston 2TB M.2 PCIe Gen4 NVMe KC3000,
- system operacyjny: Windows 11.
Wykonanie / pierwsze wrażenia
Nie powiem, KFA2 nie bierze jeńców.
Zauważyłem, że firma nie jest przywiązana do spójności designu marki. Porównywanie 3090ti i 4090 to jak porównać AMD z Intelem – niby zasada działania podobna, ale z zewnątrz nic nie jest takie samo. Tak samo jest w tym przypadku.
W poprzednim modelu producent zastosował szaro-czarne wykończenie z półprzeźroczystymi wentylatorami. A teraz? Całość to czerń o różnej fakturze wykończenia – od czarnych półmatowych wentylatorów po elementy plexy? (jakiegoś przeźroczystego materiału). Nie powiem, by mi się to nie podobało! O co to to nie! Jest naprawdę dobrze!
W KFA2 GeForce RTX 4090 SG 1-Click OC 24GB GDDR6X nie uświadczymy wybuchu RGB z każdej strony, jak to miało miejsce w poprzedniej edycji. Tutaj producent postawił na pojedyncze punkty świetlne, które tworzą naprawdę niezły charakter karty. Po prostu może się to podobać. Odnoszę wrażenie, że teraz całość jest bardziej mroczna i tajemnicza. Moc i potencjał karty zdradza tylko jej rozmiar! Jest OGROMNA (mniej więcej wielkości PS5).
Nie zapomnijmy o czwartym wentylatorze! YEAP! Jest czwarty wentylator! Tego się nie spodziewaliście, co nie? Nie martwcie się – ja też nie!
Okazało się, że firma KFA2 postawiła na polepszenie cyrkulacji powietrza w karcie poprzez dołożenie kolejnego (opcjonalnego – tak, można go zamontować lub nie) wentylatora w 4090. Nie dość, że wyglądem przypomina właśnie wersję z 3090Ti, to również jest podświetlany… Kabel sterujący łączymy bezpośrednio do karty graficznej. Mały smaczek, a cieszy.
Kultura pracy / głośność
Na wstępie warto wspomnieć, że karta działa w zakresie “półpasywnym”, czyli do pewnej temperatury (znikome używanie, takie jak przeglądanie www czy praca w “wordzie”), nie uruchomi wentylatorów. Zabawa zaczyna się dopiero podczas wzmożonej pracy, takiej jak rendering czy gry, a warto powiedzieć, że te 3 (albo 4) wenty potrafią zrobić małe tornado. Do testu wykorzystałem 3 ustawienia o różnej mocy:
- 50% – 38,2 dB
- 75% – 47,7 dB
- 100% – 62 dB
Żeby uzmysłowić Wam, jak głośna jest praca karty… Wyniki 50% i 75% to mniej więcej zakres głośności pracy lodówki! A 62 dB (czyli 100%) to… odkurzacz, czyli całkiem przyjemnie i w normie.
RGB, RGB, RGB, czyli w sam raz na święta
Po pierwsze: jest dobrze… Po drugie: gdzie u licha podział się podświetlany slogan firmy “What’s your game?”
Jak zdążyliście zauważyć po zdjęciach, RGB jest, ale już nie tak atakujące z każdej strony, jak to było wcześniej. Co prawda takie rozwiązanie również mi się podoba, ale podświetlane wenty miały swój urok, szczególnie, jak dało się statyczny jeden kolor.
Co do zarządzania RGB, oczywiście producent dostarczył swój soft, ale, hej! Żyjemy w XXI wieku i wystarczy jeden soft, by wszystkimi rządzić. W moim przypadku jest to oprogramowanie autorstwa Gigabyte i tego się trzymam.
Co do podsumowania całości – świeci! Ładnie świeci… Co kto lubi. Na plus – da się podświetlenie całkowicie wyłączyć.
Prąd drogi… to i czy karta nie zje za dużo?
Co prawda informacje odnośnie “prądożerności” będziecie mieli na każdym screenie z gier, ale warto się zatrzymać, by powiedzieć kilka słów więcej.
Widzę, że Nvidia zdaje sobie sprawę, że istnieje problem z energią elektryczną, której koszty są coraz wyższe. W najnowszej odsłonie RTX-ów z serii 40** możemy spotkać małą rewolucję. Karty są bardziej wydajne, ale też wykazują mniejsze zapotrzebowanie na energię elektryczną.
Dla porównania: w MFS 4K RTX 3090Ti potrzebował 474 W, a 4090 już tylko 320 W z włączonym DLSS 3.0… Niby mało, ale w skali miesiąca wynik może być ciekawy.
Termowizja, czyli zobaczmy, jak to się grzeje
Tutaj bez większych analiz: 4090 w tym wydaniu jest chłodna jak na swoje możliwości. Najbardziej obrywa nieszczęsny kabel 12VHPWR, ale dobrą informacją jest to, że nic nie spłonęło ani się nie stopiło!
Benchmarki, czyli zaczynam to, na co każdy czekał
- Speed Way: 9850,
- Fire Strike: 46771,
- Fire Strike Extreme: 38709,
- Fire Strike Ultra: 24623,
- Time Spy: 32653,
- Time Spy Extreme: 18106,
- Port Royal: 25581,
- DirectX RayTracing Feature Test: 137,50 FPS,
- Nvidia DLSS 3.0 Feature Test (3840×2160):
- DLSS off – 57,38 ,
- FPS DLSS on – 195,12 FPS.
Nie ma co tu komentować – widać, że mamy do czynienia z topowym sprzętem, bo wyniki są CHORE! Tak – ten zestaw jest lepszy niż mniej więcej 99% innych testowanych sprzętów za pomocą 3DMARK… to jest chore.
Nie byłbym sobą, gdybym nie przeprowadził testu w najpiękniejszym benchu na świecie, czyli Unigine Valley. Odpaliłem go w dwóch wariantach – 1920×1080 oraz 2560×1440 na ustawieniach ekstremalnych (są to maksymalne ustawienia dla tego bencha):
- 1920p – 12370
- 2560p – 10397
No dobrze… pora na gry. 3090Ti vs 4090
Zanim zaczniemy kilka słów wprowadzenia – przy każdym tytule pojawią się dwa zestawy screenów, jeden z 3090Ti, drugi z 4090.
Co istotne, testy zostały wykonane w 4K na najwyższych ustawieniach graficznych. ALE! Niestety nie posiadam monitora 4K i dwa tytuły “odmówiły mi współpracy” w rozdzielczości 4K – były to Wiedźmin 3 Dziki Gon oraz Tom Clancy’s Rainbow Six Siege. Przy tytułach znajdzie się również adnotacja odnośnie testowanej rozdzielczości.
Zdradzę tylko, żeby nie patrzeć jedynie na FPS-y… pobór mocy z karty również może nieco zaskoczyć.
Forza Horizon 5 – 4K
KFA2 GeForce RTX 3090 Ti EX Gamer – w tym przypadku otrzymujemy FPS w przedziale od 105 do 120.
RTX 4090 SG 1-Click OC 24GB GDDR6X – przeciwnik “zmiażdżony”. Od 150 do 200 FPS lekką ręką.
Microsoft Flight Simulator – 4K (4K natywne plus wersja z DLSS)
Nie bez przyczyny wybrałem lokalizację, jaką jest Nowy York – jest to jedno z najbardziej obciążających miejsc w całej grze. Jeżeli tutaj będzie dobry wynik, nie mamy co martwić się o wydajność w reszcie lokacji.
KFA2 GeForce RTX 3090 Ti EX Gamer:
4K – od 18 do 21 FPS (szok, nie?)
4K + DLSS Jakość – od 70 do 90 FPS
RTX 4090 SG 1-Click OC 24GB GDDR6X
4K – od 27 do 31 FPS
4K + DLSS 3.0 Jakość – od 90 do 120 FPS
Call of Duty Modern Warfare 2 (2022) 4K (4K natywne plus wersja z DLSS)
Jedna mapa, jedno zadanie – jak najpłynniejsza rozgrywka, gdzie liczy się każdy FPS, oczywiście w pełnym 4K.
KFA2 GeForce RTX 3090 Ti EX Gamer:
4K – od 75 do 80 FPS
4K + DLSS Jakość – od 100 do 120 FPS
RTX 4090 SG 1-Click OC 24GB GDDR6X
4K – od 130 do 140 FPS
4K + DLSS Jakość – od 190 do 200 FPS
Tom Clancy’s Rainbow Six Siege 2K
R6 to jeden z tych tytułów, który za chiny ludowe nie chciał wystartować w 4K… coś czuję, że pora zmienić monitor w platformie testowej.
KFA2 GeForce RTX 3090 Ti EX Gamer:
2K – od 380 do 480 FPS
RTX 4090 SG 1-Click OC 24GB GDDR6X:
2K – od 480 do 665 FPS
Assassin’s Creed Valhalla 4K
KFA2 GeForce RTX 3090 Ti EX Gamer:
4K – od 95 do 110 FPS
RTX 4090 SG 1-Click OC 24GB GDDR6X:
4K – od 120 do 145 FPS
Wiedźmin 3 Dziki Gon 2K (2K natywne / 2K natywne plus RT Ultra / 2K natywne plus RT Ultra i DLSS Jakość)
To już niech będzie totalnym deserkiem. Testy przeprowadzone są na najnowszej wersji “next gen” 4.0… ale! Ale po wykonaniu testów na 4090, nagle pojawił się patch i skasował mi postęp w grze (nowy dodatek, zbroja, etc. i delikatnie “poprawił wydajność”, dlatego nie bierzcie do siebie w 110% wyników z porównania. Niech to będzie pokaz tego, jak rodził sobie 4090 w “trudnych chwilach” Wiesia, a 3090Ti po lekkiej poprawie… W sumie to i tak, oprócz skasowania postępów w grze, wiele się nie zmieniło…).
KFA2 GeForce RTX 3090 Ti EX Gamer:
2K – od 190 do 220 FPS
2K + RT Ultra – od 54 do 64 FPS
2K + RT Ultra DLSS Jakość – od 70 do 85 FPS
RTX 4090 SG 1-Click OC 24GB GDDR6X:
2K – od 195 do 250 FPS
2K + RT Ultra – od 90 do 100 FPS
2K + RT Ultra DLSS Jakość – od 110 do 125 FPS
Ale nie mogę powiedzieć, by testy w Wiesiu były przyjemne. Nieważne na jakiej karcie, gra “szarpała”, spotykały mnie delikatne “freezy”, co nie powinno mieć miejsca. Mam tylko nadzieję, że zespół, który pracuje nad “nextgenem”, naprawi szybko to, co okazało się “niewypałem” i oddadzą pełnoprawny tytuł, nad którym znów pochylą się miliony graczy… ahhh.
Krótkie podsumowanie gamingu – różnica w wydajności jest ogromna, oczywiście wszystko zależy od poszczególnych tytułów czy tego, że dany tytuł obsługuje DLSS 3.0 (niech przykładem będzie tu MFS, różnica jest ogromna). RTX 3090Ti dalej jest perfekcyjną i wydajną kartą, ale 4090 jest po prostu mięsożernym t-rexem, który wcina wszystko jak popadnie i przy tym zużywa o wiele mniej prądu (zwróciliście uwagę na pobór?).
Zanim przejdziemy do podsumowania, wpierw mała informacja… Wszystko toczyło się na platformie testowej, gdzie znajduje się najnowszy sprzęt. Wiadomo, że tylko naprawdę zapalony gracz wymieni 3090ti na 4090, bo taka wymiana przy aktualnych kosztach sprzętu jest po prostu nieopłacalna… Ale co powiecie na test RTX-a 2080Ti vs 4090?… zwodowanych?
W momencie, gdy piszę ten tekst, RTX 4090 SG 1-Click OC 24GB GDDR6X ma już założony blok wodny i przygotowywany jest do umieszczenia w mojej drugiej platformie, gdzie całość chłodzona jest cieczą… Ciekaw jestem, jak duży będzie to przeskok w wydajności tej jednostki… Tekst o tej zamianie na Tabletowo już wkrótce.
Podsumowanie
RTX 4090 SG 1-Click OC 24GB GDDR6X jest marzeniem wielu graczy. Drogim marzeniem… Trzeba to powiedzieć głośno: cena za topowe GPU od kilku lat stanowi wyzwanie. Nie każdego stać, by wydać 10 czy 11 tysięcy na samą kartę graficzną. I to umieszczam jako duży minus… Żeby było ciekawiej, cena producenta nie odbiega zbytnio od ceny MSRP Nvidii, która w październiku proponowała 9699 zł za 4090… Po prostu tanio już było.
Co do reszty… jest jedna rzecz, do której się przyczepię. KFA2 jako jedyna na rynku ma sterowanie RGB za pomocą zewnętrznego kabla… Jest to dziwne i, nie powiem, drażniące. Szczególnie, jak nie mamy wolnego slotu ARGB na płycie głównej.
Poza tym mankamentem – kultura pracy, wydajność, wygląd, jakość wykonania czy nawet ten czwarty wentylator sprawiają, że kartę oceniam bardzo wysoko. W końcu spełniła moje wszelkie wymagania i śmiało mogę rekomendować do niej monitor 4K 120Hz+.
