31 grudnia 2020 roku w życie weszło nowe prawo dotyczące dronów. Ich podział został zmieniony, wprowadzono inne kategorie lotów i klasy urządzeń oraz – co ważne – obowiązek rejestracji pilotów.
Zmiana prawa dotyczącego dronów
Do tej pory, używając drona w celach niekomercyjnych, w tym sportowych czy rekreacyjnych, nie wiązało się to z żadnymi formalnościami. O ile nasz sprzęt był wystarczająco lekki, oddawano w nasze ręce naprawdę wszędobylskie urządzenie – z wyłączeniem niektórych stref, gdzie loty były bezwzględnie zakazane. Teraz się to mocno zmieniło.
Zgodnie z rozporządzeniami Komisji Europejskiej, również w Polsce wprowadzono kategorie lotów, także dla dronów ważących mniej niż 600 g. Kategorie są trzy:
- otwarta
- szczególna
- certyfikowana
Do kategorii szczególnej zaliczamy operacje wymagające uzyskania zezwolenia od właściwego organu. Kategoria certyfikowana zaś obejmuje loty wymagające certyfikacji bezzałogowego systemu powietrznego.
Zdecydowaną większość użytkowników będzie obejmować kategoria otwarta, w której drony o masie poniżej 25 kg mogą latać przy zachowaniu kilku zasad: na wysokość do 120 m do najbliższego punktu na ziemi, w zasięgu wzroku i w bezpiecznej odległości od ludzi. Kategoria ta została podzielona na trzy podkategorie, z których każda będzie wymagała odbycia szkolenia i zdania egzaminów on-line. Podkategorie te dzielą się na:
- A1 (zezwolenie na loty nad ludźmi)
- A2 (blisko ludzi)
- A3 (z dala od ludzi)
Klasy dronów
Oprócz poszczególnych rodzajów lotów, drony także zyskały swoje kategorie. Nowe przepisy rozróżniają drony od klasy C0 do C4. Wkrótce producenci i dystrybutorzy będą umieszczać na opakowaniach zestawów z dronami odpowiednie oznaczenia, dzięki czemu łatwo będzie rozpoznać, do której klasy należy dane urządzenie.
Najlżejsze drony zaliczane będą do klasy C0. Obejmuje ona sprzęty o wadze do 250 g, maksymalnej prędkości lotu 19 m/s i mogące wznieść się maksymalnie 120 m od miejsca startu. Będzie można ich używać we wszystkich lotach kategorii otwartej.
Klasa C1 to już nieco cięższe urządzenia. Zaliczamy do niej drony o wadze do 900 g, maksymalnej prędkości lotu 19 m/s i mogące wznieść się maksymalnie 120 m od miejsca startu. W razie zderzenia z ludzką głową generują one energię kinetyczną większą niż 80 J. One także będą używane we wszystkich lotach kategorii otwartej.
Czy rejestracja użytkownika drona jest konieczna? Nie zawsze
Od rejestracji mniejszych dronów można „uciec”. Jak? Zgodnie z rozporządzeniem UE (art. 14, pkt. 5 Rozporządzenia Wykonawczego Komisji (UE) 2019/947), żadne formalności nie są potrzebne, jeśli:
- masa startowa drona nie przekracza 250 g
- drona nie wyposażono w czujnik zdolny do zbierania danych osobowych, chyba że dany statek powietrzny spełnia wymogi dyrektywy 2009/48/WE (czyli jest zabawką, którą mogą używać dzieci do 14 roku życia)
Najprościej mówiąc, jeśli nasz dron jest lekki (klasa C0) i nie ma kamerki, możemy wykonywać nim loty w kategorii otwartej. Takie drony nie są jednak zbyt często wybierane, ponieważ zwykle chcemy nacieszyć oczy materiałem wideo nagranym przez sterowany przez nas gadżet. W rezultacie, większość dronów trzeba będzie wymagała rejestracji ich użytkowników.
Obowiązkowa rejestracja – gdzie?
W praktyce, zostanie pilotem drona nie jest takie trudne. Jeśli mamy przynajmniej 14 lat, odpowiednie szkolenie online można odbyć na stronie Urzędu Lotnictwa Cywilnego – drony.ulc.gov.pl. Dzięki niemu uzyskamy indywidualny numer rejestracyjny, przypisywany do osoby, a nie do drona.
Aby zarejestrować się w systemie jako pilot lub operator, wymagane jest najpierw utworzenie konta użytkownika – do jego otwarcia, będzie potrzebny e-mail oraz numer telefonu, w celu weryfikacji danych.
Klasę drona wskazujemy w odpowiednim miejscu – przypisywany jest do niego nasz numer rejestracyjny. W ten sposób możemy spod jednego kodu legalnie obsługiwać kilka sprzętów.
Osoby, które już wcześniej uzyskały uprawnienia UAVO, umożliwiające korzystanie z dronów w celach zarobkowych, powinny jedynie zaktualizować dane o swoich kwalifikacjach – w ich wypadku kurs online nie będzie potrzebny.