Naprawa zamiast utylizacji? Taki jest plan. Rada Unii Europejskiej i Parlament Europejski osiągnęły wstępne porozumienie dotyczące dyrektywy rozszerzającej prawo do naprawy na terenie UE. Według założeń serwis ma być łatwiejszy, szybszy i bardziej przejrzysty. Do tego jest szansa na wydłużoną gwarancję.
Pod parasolem europejskiej kampanii Prawa do naprawy (Right to Repair Europe) o dobro konsumentów i serwisów walczy 130 członków z 23 krajów. W uzgodnionym wraz z Radą i Parlamentem Europejskim tekście możemy przeczytać, że celem jest zachęcenie klientów do wybierania naprawy dla dobra ekonomicznego i ekologicznego.
Prawo do naprawy w UE. Po serwisie zyskasz kolejny rok gwarancji
Aktualnie nierzadko bardziej opłaca się wyrzucić wadliwy sprzęt i kupić nowy, zamiast po prostu go naprawić. Winne są niejasne warunki ochrony gwarancyjnej i braki części zamiennych, a także przeciągające się w nieskończoność naprawy lub ukryte koszty.
Najgłośniej komunikowany punkt proponowanej dyrektywy dotyczy jednak czegoś innego. Mianowicie: po naprawie właściciel sprzętu będzie mógł liczyć na przedłużenie okresu gwarancji o kolejnych 12 miesięcy (liczonych od chwili zakończenia procesu serwisowego).
Szybka i tania naprawa. Co jeszcze proponuje Unia Europejska?
Dodatkowy rok ochrony gwarancyjnej po dokonaniu naprawy to tylko jeden z wielu punktów proponowanej dyrektywy. Unijne władze zamierzają nałożyć także inne obowiązki na producentów, aby właściwie zabezpieczyć osoby, które zdecydowały się na zakup ich sprzętu.
Na liście znajdują się między innymi:
- oferowanie części zamiennych w rozsądnej cenie,
- przyjmowanie części zamiennych z drugiej ręki lub wydrukowanych na drukarce 3D,
- dokonywanie niezbędnych napraw w rozsądnym terminie,
- zakazanie praktyk uniemożliwiających niezależną naprawę,
- a także zapewnienie klientom prawa do wyboru pomiędzy naprawą a wymianą produktów.
W celu usprawnienia komunikacji pomiędzy klientami a warsztatami naprawczymi powstać mają też dwie inne rzeczy. Pierwszą będzie (udostępniany bezpłatnie) europejski formularz informacji o naprawach (z informacjami o warunkach serwisu, cenach i terminach), drugą zaś – europejska platforma serwisowa online, zawierająca szczegółowe informacje o usługach naprawczych w poszczególnych krajach członkowskich UE.
Ecodesign, czyli sprzęt projektowany z głową
Ograniczanie odpadów i projektowanie sprzętu tak, by dało się go łatwo naprawić, jest elementem filozofii „ecodesign”. W obecnym stanie rzeczy takimi zasadami objęte są smartfony i tablety, telewizory i monitory, serwery oraz sprzęt spawalniczy i AGD, takie jak pralki, suszarki, zmywarki czy lodówki, a wkrótce też odkurzacze.
Dzięki temu porozumieniu Europa dokonuje jasnego wyboru: naprawiać, zamiast utylizować. Ułatwiając naprawę wadliwych produktów, nie tylko dajemy nowe życie naszym sprzętom, ale też tworzymy dobrej jakości miejsca pracy, zmniejszamy ilość odpadów, ograniczamy naszą zależność od zagranicznych surowców i chronimy środowisko. Alexia Bertrand, belgijska Sekretarz Stanu ds. Budżetu i Ochrony Konsumentów
Na razie Rada Unii Europejskiej i Parlament Europejski osiągnęły tymczasowe porozumienie. To duży krok w kierunku formalnego zatwierdzenia i przyjęcia dyrektywy przez obie instytucje. Gdy do tego dojdzie, przepisy zapewniające prawo do naprawy będą stopniowo pojawiać się w krajach członkowskich UE, w tym także w Polsce.