e-paragony wciąż nie są czymś powszechnym, choć przepisy umożliwiające ich stosowanie weszły w życie już dwa lata temu, a w zeszłym roku dostosowano do nich przepisy o kasach fiskalnych. Ministerstwo Finansów cały czas pracuje nad mechanizmem, który ma to zmienić i sprawić, że ich odbieranie i zbieranie będzie proste oraz wygodne. Właśnie dowiedzieliśmy się, jak mogą funkcjonować e-paragony na masową skalę.
Aplikacja e-Paragony jest dostępna już od kilku miesięcy
Według obowiązujących przepisów, sprzedawca ma obowiązek wydać klientowi paragon w formie papierowej. W przeciwnym wypadku, jeśli zostanie na tym przyłapany, może na niego zostać nałożona kara, ponieważ może to być uznane za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe. Przestępstwo skarbowe jest karane grzywną do 180 stawek dziennych, a wysokość stawki dziennej zależy od minimalnego wynagrodzenia. Z kolei za wykroczenie skarbowe przewidziana jest kara grzywny od 1/10 do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Karę grzywny można też nałożyć w drodze mandatu karnego w wysokości, która nie przekracza pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia.
Ministerstwo Finansów regularnie organizuje kampanie, które zachęcają do brania paragonów. Wiele osób tego jednak nie robi, szczególnie że wiele sklepów oferuje aplikacje, w których dostępne są cyfrowe wersje paragonów – na przykład Biedronka, Lidl i Auchan. Warto też zauważyć, że papier, na którym drukowane są paragony, nie nadaje się do recyklingu – trzeba go wyrzucić do czarnego pojemnika (aczkolwiek w wybranych sklepach wydawane są paragony na papierze, który można poddać recyklingowi).
Ministerstwo Finansów wydało na początku 2022 roku aplikację e-Paragony (dostępna na Androida i na iOS), za pomocą której można zrobić zdjęcie papierowemu paragonowi lub ręcznie przepisać informacje z niego. Nie jest to jednak nic nowego, ponieważ w sklepach z aplikacjami dostępnych jest wiele programów o podobnej funkcjonalności, aczkolwiek aplikacja e-Paragony oferuje też możliwość zgłoszenia niewydania przez sprzedającego paragonu lub sytuacji, gdy znalazły się na nim pozycje, których klient nie kupił. Mimo wszystko w obecnej formie nie umożliwia ona odbierania e-paragonów.
Tak odbierzesz eparagon w sklepie
W listopadzie 2021 roku pojawiły się informacje, że Ministerstwo Finansów chce, aby e-paragony były przesyłane na numer telefonu lub adres e-mail. Nie wszystkim jednak spodobał się ten pomysł, ponieważ nie każdy mógłby chcieć przekazywać nieznanemu kasjerowi swojego numeru telefony czy mejla, gdyby chciał dostać paragon w formie cyfrowej. Trzeba bowiem pamiętać, że e-paragony nie zastąpią klasycznych paragonów, tylko będą stanowiły dla nich alternatywę.
Arkadiusz Jedynak, dyrektor departamentu poboru podatków w Ministerstwie Finansów, w rozmowie z Dziennikiem Gazetą Prawną, przyznaje, że nie ma narzędzi do odbioru e-paragonu, ale trwają prace nad tym, aby powiązać paragony w formie cyfrowej ze wspomnianą przed chwilą aplikacją e-Paragony. W programie klient wygeneruje unikalny identyfikator w formie kodu paskowego, który kasjer będzie mógł zeskanować czytnikiem. Następnie kasa rejestrująca wyśle paragon do systemu dystrybucji, dzięki czemu klient będzie mógł go odebrać w aplikacji w ciągu kilku sekund (maksymalnie w ciągu 30 dni od chwili transakcji, później eparagon zostanie usunięty z systemu).
Co ważne, Arkadiusz Jedynak zapowiedział, że e-paragony będzie można odbierać nie tylko w rządowej aplikacji, ale też w innych, ponieważ Ministerstwo Finansów planuje udostępnić niezbędne interfejsy zewnętrznym twórcom aplikacji, w tym bankowych, którzy na dodatek będą mogli zautomatyzować pobieranie e-paragonów.
Ministerstwo Finansów spodziewa się, że paragony w formie cyfrowej upowszechnią się w ciągu dwóch lat. W tym czasie planowane są akcje informacyjne, których elementem ma być deklaracja, że system ten nie służy kontroli klientów ani przedsiębiorców, ponieważ technicznie nie jest to możliwe, gdyż przynajmniej w rządowej aplikacji nie jest wymagane podanie danych osobowych.
Arkadiusz Jedynak poinformował również, że zaktualizowana aplikacja Ministerstwa Finansów będzie dostępna do pobrania we wrześniu 2023 roku.
