Nie ma żadnych wątpliwości, że zdecydowana większość z nas lubi, a nawet uwielbia promocje. W końcu kupić produkt nawet kilkaset złotych to nie lada okazja. Często jednak okazuje się, że „wielka wyprzedaż” lub „mega promocja” to jedynie wielka ściema i zwyczajny chwyt marketingowy. Czasy oszukiwania klientów na promocjach już jednak za nami. To wszystko dzięki dyrektywie Omnibus.
Omnibus na straży
Zdecydowana większość z nas nie śledzi na bieżąco cen produktów, które zamierza kupić i sklepy wykorzystują ten fakt, kusząc ogromnymi rabatami, które w rzeczywistości nie mają wiele wspólnego z realną obniżką ceny. Chociaż obok produktu widzimy przekreśloną, dużo wyższą cenę, to często okazuje się, że została ona celowo podniesiona kilka dni wcześniej tylko po to, żeby przygotowywana promocja była jeszcze lepsza. W końcu możliwość zaoszczędzenia 300 złotych kusi znacznie bardziej niż oszczędności rzędu 100 złotych, prawda?
Takie praktyki ma jednak ukrócić unijna dyrektywa Omnibus, która weszła w życie 1 stycznia 2023 roku. Co to takiego? To nowe prawo, dzięki któremu jako konsumenci zyskamy niemałą ochronę przed udawanymi promocjami. Teraz każdy przedsiębiorca, który ogłasza promocję lub wyprzedaż, będzie musiał podawać – oprócz aktualnej ceny – także najniższą cenę z ostatnich 30 dni.
Efekty wprowadzenia Omnibusa widać już na wielu stronach internetowych. Jako przykład może posłużyć nam Media Expert – telewizor HISENSE 55U8HQ 55″ MINILED został przeceniony z 5299 złotych na 4699 złotych. Wydaje się, że to naprawdę świetna okazja, jednak poniżej wielkiej, czerwonej, promocyjnej ceny widnieje informacja, że najniższa cena tego produktu w ciągu ostatnich dni wynosiła jeszcze mniej – było to dokładnie 4299 złotych.
Kupując online, często sugerujemy się opiniami innych klientów, dostępnymi na stronie internetowej sklepu. Nieraz okazywało się jednak, że nie mają one wiele wspólnego z prawdą, ponieważ są po prostu kupione przez sklepy, a osoby piszące pozytywne opinie prawdopodobnie nigdy nie używały produktu, któremu wystawiają pozytywną notę. To też uległo zmianie. Dzięki nowym przepisom każdy sklep będzie musiał podawać informacje, czy i w jaki sposób weryfikuje autentyczność zamieszczanych opinii, a także czy na stronie internetowej sklepu widnieją wszystkie z nich, czy tylko te pozytywne. Zakazane jest zamieszczanie fałszywych lub zniekształconych opinii.
Nowy rok to sporo zmian dla konsumentów
Wraz z początkiem 2023 roku w życie weszło sporo ważnych dla konsumentów zmian. Dotyczą one m.in. procesu reklamacji produktu. Zmieni się nazewnictwo: zamiast „rękojmi” będziemy mieć „odpowiedzialność za niezgodność towaru z umową”. W praktyce oznacza to, że w przypadku złożenia reklamacji konsument będzie musiał najpierw zażądać wymiany lub naprawy wadliwego produktu, a dopiero w drugiej kolejności będzie mógł ubiegać się o obniżenie ceny lub całkowity zwrot pieniędzy.
Duże zmiany dotyczą również przejrzystości zakupów online. Konsumenci muszą zostać poinformowani, czy podmiot oferujący im zakup danego produktu jest przedsiębiorcą, czy osobą fizyczną. Jest to dość istotne, ponieważ w przypadku zakupienia produktu od osoby fizycznej nie obowiązują prawa związane na przykład z możliwością odstąpienia od umowy – sprzedający będzie musiał jasno poinformować również o tym na stronie sklepu internetowego.
Ponadto podczas pokazywania wyników wyszukiwania produktów w sklepie online jego właściciel musi wyraźnie poinformować klientów o głównych parametrach, które decydują o kolejności pojawiania się wyników. Jeśli część produktów jest opłacona, by pojawiać się wyżej wynikach wyszukiwania, to również ten fakt musi zostać wyraźnie pokazany. Przedsiębiorca musi też poinformować konsumentów o sytuacji, gdy cena towaru jest automatycznie ustalana dla konkretnego odbiorcy w zależności na przykład od jego lokalizacji lub urządzenia, z którego korzysta.
Nielegalne jest również wykupowanie za pośrednictwem botów biletów na mecze, koncertu lub wydarzenia kulturalne i późniejsze odsprzedawanie ich klientom. Z kolei treści i usługi cyfrowe, takie jak gry komputerowe lub programy, będzie można reklamować na dokładnie takich samych zasadach jak inne produkty kupione online. Przedsiębiorca będzie odpowiedzialny także za zgodność takiego cyfrowego towaru, np. gry, programu komputerowego, z jego wersją próbną czy zapowiedziami. Prawo nakłada na niego też obowiązek dostarczania klientom aktualizacji przez 2 lata.
Nowe prawo ochroni również seniorów
Z pewnością nieraz zdarzyło się Wam odebrać telefon zapraszający na prezentację ekskluzywnego zestawu garnków lub kompletu pościeli. Chociaż większość młodych konsumentów nie daje się nabrać na tego rodzaju reklamę, to jednak część seniorów przychodzi na rzeczone pokazy. Często podczas nich nie do końca świadomie zawierają niekorzystne dla siebie umowy. Nowe prawo wprowadza kilka zmian, które pomogą chronić seniorów:
- wydłużenie do 30 dni terminu na odstąpienie od umowy zawartej podczas nieumówionej wizyty w domu konsumenta lub wycieczki,
- zakaz zawierania umów finansowych podczas pokazu lub wycieczki,
- zakaz przyjmowania płatności przed upływem terminu na odstąpienie od umowy,
- możliwość odstąpienia od niektórych umów o świadczenie usług zdrowotnych – chodzi przede wszystkim o tak zwane abonamenty zdrowotne.
Nowe przepisy dotyczą wszystkich umów zawartych od 1 stycznia 2023 roku.
